Ayaşlı ve Kiracıları
(Memduh Şevket Esendal)
KİTABIN ADI : Ayaşlı ve kiracıları
KİTABIN YAZARI : Memduh Şevket ESENDAL
KİTABIN YAZARI : Memduh Şevket ESENDAL
KİTABIN KONUSU
Ayaşlı’nın evinde bir oda tutan yazarın başından geçen olaylar anlatılmaktadır.
AYAŞLI VE KİRACILARI
Yazar,İbrahim
efendinin(Ayaşlı) evinde bir oda kiralar.Soluk benizli bir kızın
yardımıyla eve yerleşir.Kızın ismi Halide’dir .Daha sonra bu kızın evin
hizmetçisi olduğunu farkeder. Ertesi gün mutfakta Halide’yi beklerken
şoför Fuat’ın annesi ile karşılaşır ve tanışırlar.Daha sonra yaşlı
kadının gelini Faika ile de tanışır.Yalı kadın hep oğlunun
okumayışından dolayı yazara yakınır.Bu arada yazar, abisinin yakın
dostu olan Hasan beyle tanışır.
Yazarın ilk
taşındığı haftalarda bir gün sabah işe gitmek için odadan çıkınca yerde
Halide’nin yattığını görür.Onu doktor olan bir arkadaşına
yollar.Doktor Halide’nin hamile olduğunu tespit eder ve kendisine
söyler.Hasan beyin bitişiğinde oturan bir konsolos(Şefik bey) vardır.Bu
konsolosun evine bir gün iki genç gelir.Şefik bey Halide’den bir masa
örtüsü ister.Şefik bey bu iki gençle o akşam içereler ve bu masa
örtüsünü yanlışlıkla yakarlar.Bu masa örtüsü yüzünden Halide ile Şefik
bey tartışırlar ve Halide Şefik beyin elini yüzünü tırnaklarıyla
yırtar.Şefik beyde Halide’nin kovulmasını ister.Yüz Temel Eser Özetleri, Kitap Özetleri, Roman Özetleri, Yüz Temel Eser, Özet
Apartmanın 8
numaralı odasında bir ufak çocukları ile genç bir karı koca
otururlar(erkek:Abdülkerim bey,kadın:İffet hanım).Bu çiftin üç çocuğu
olur ve ikisi ölür.Hayatta kalan çocuk ise çok yaramazdır.Bu çocuk
yüzünden bu genç çift sürekli tartışırlar ve çözüm bulamazlar.
6 numaraya İskender
bey adında bir tüccar taşınır.İskender beyin taşınması ile Ayaşlı’nın
evinde oturan tüm kiracılar daha fıkı olurlar.Eve bir canlılık gelir
sanki.
Ayaşlı’nın
kiracıları o hiç konuşmadıkları 8 numarada oturan Turan hanım ve Haki
bey’le de İskender bey sayesinde tanışıp,birbirlerine her gün gelip
gitmeye başlarlar ve kumar oynarlar.Bu oyunlarda en çok yenilende
Abdülkerim’le karısı İffet hanım olurlar.
9 numarada oturan
hukuk reisinin başka bir yere taşınması üzerine yerine Hüseyin bey
adında bir adam taşınır ve bu adamın bir sürü tarla işi ile mahkemesi
vardır.Sürekli mahkemeyi kazanmak için çaba sarfeder.Apartmanda herkese
derdini anlatır.
Her gece Turan
hanımın evinde kumar oynamaya devam ederler(Cevat adında bir çocuk
Turan hanıma kumar oynamak için müşteriler getirir).Bir gün Cevat yine
iki erkek müşteri getiriri ve bundan Haki bey,Ayaşlı ve yazar rahatsız
olurlar.Bundan sonrada bu tür adamlar bir daha apartmana giremezler.
Halide kendisini
hamile bırakan çocuğu (Rasim) bulur ve durumu anlatır.Rasim ona bir ev
kiralar ve çocuğun doğmasını beklerler.Halide’de hizmetçilikten
ayrılır.Yerine Raife adında bir hanım gelir.Raife hanım dedikoducu
biridir.Yazara ille de kızıma bir iş bul diye tutturur.Yazar bu kadını
ve kızlarını başından zor atar.
Turan hanımın
kendisinden hoşlandığını anlayan yazar bu kadından çekinmektedir.Bir
gün bir öğleüstü (Yazar odasında uzanmış yatıyorken)kapı çalınır.Kapıyı
açar ve karşısında Turan hanımı bulur.Kendisinde ince ağızlı bir
cımbız olup olmadığını sorar.O da Turan hanımı buyur eder ve aramaya
koyulur.Fakat Turan hanım kendisine sulanır.Bu arada kapı çalınır.Gelen
ise banka memurunun doktor arkadaşı Fahri’dir.Turan hanım bu arada
odadan ayrılır.Fahri yazara müdürlerinin hasta olduğunu söyler.ikisi
birlikte müdür beyin evine giderler.Orada müdürün eşi ve eşinin
yeğeni(Melek) ile tanışırlar.Yazar kızı çok beğenmiştir.
Bir yemeğine Ayaşlı
Abdülkerim’e yenilir ve herkes Ayaşlının odasına yemeğe gider.Turan
hanım yemekten sonra yazarı rahat bırakmaz ve karda yürümek istediğini
söyler ve bu konuda ısrar eder.Yazar da Turan ve Faika ile dışarı
gezmeye çıkarlar.Bu iki kadın hiç de rahat durmaz ve yazar bu durumdan
hiç hoşnut olmaz.Bu kadınların ona olan yakınlığının evlendiğinde
kendisi ve eşi açısından tehlikeli olabileceğini düşünür.Banka yazarı
bir işi anlamak ve rapor etmek için Adana’ya yollar.Yazar iki ay
Adana,Mersin,Tarsus taraflarında kalır.
Yazar,Faika’nın
annesi Makbule hanımın genelev işlettiğini ve Ayaşlı ile evli
olduklarını öğrenir ve bu duruma canı sıkılır.Daha sonra bu durumu
Hasanbey’de öğrenir ve ikisi de evden ayrılmak ister.İlerleyen günlerde
yazar Turan hanımın arkadaşları olan Süse hanım ve Berrin hanımla
tanışırlar.Bu iki kadın Cavide adındaki bir kıza yazarın bir iş bulması
için ısrar ederler.O da birşeyler yapmaya çalışacağını söyler.Ertesi
gün Cavide yazarın yanına gelir ve iş hakkında konuşurlar fakat yazar
Cavide’nin işten çok koca bulmak istediğinin farkına varır.İlerleyen
günlerde Cavide sürekli gelip gitmeye başlar.Yazar,Cavide’nin kendisini
beğendiğine daha çok inanmaya başlar.Cavide neredeyse her gün yazarın
yanına uğrar.Mahallede “Cavideyle evlenecekmiş” diye bir dedikodu da
çıkar ve yazar bundan çok rahatsız olur.Cavide’ye il dışında bir iş
bulup başından atmak ister ve öyle de yapar.
Bir gün kumar
davasından kavga çıkar ve Turan hanım başka bir eve taşınır.Turan
gittikten bir ay kadar sonra Hasanbey’e inme indi.Bir ara Hasanbey
iyileşir gibi olur ama bir gece birdenbire bozularak,uzun süren bir can
çekişme devresi geçirip,bir ikidiüstü ölür.
Yazar arkadaşı Fahri’yi evlendirmek ister ve Melek hanımı Müdür bey’den ister.Onlar da kabul ederler.
Şefik beyin birkaç
gün eve gelmediğinden şüphelenen ev sahipleri daha onra Şefik beyin
öldürüldüğünü duyarlar.Fakat başı kesik olduğu için onu tanımakta
güçlük çekerler.
Yazar aradan kısa
bir süre geçtikten sonra Hasanbey’in kızı Selime ile evlenir ve bir
çocukları olsun isterler.Onların bu çok sevinçli oldukları bu günlerde
Ayaşlı’yı kaybederler…
KİTABIN ANAFİKRİ
İnsanlar hayatta hiç ummadıkları yerlerde hiç ummadıkları olaylarla karşılaşabilirler.
KİTAPTAKİ OLAYLARIN VE ŞAHISLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ
Halide:Kimsesiz,esmerce soluk benizli bir kızdır.Ezirganlıdır.
Faika:18 yaşlarında şımarık kızın tekidir.Ufacık tefecik birşeydir.
Şoför Fuat:Faika’nın kocasıdır.Kısa boylu,karısı gibi ufak tefek,açıkgöz ve birazda çapkın birisidir.
Hasanbey:Gayet dürüst ve samimi bir dosttur.Yazarın abisinin arkadaşıdır.
Ayaşlı:Asıl adı ibrahim’dir.Yazarın ev sahibidir ve de Faika’nın üvey babasıdır.
Şefik bey:Orta boylu,şişmanca ve temizliğine dikkat etmeyen birisidir.Arnavut bir baba veLübnanlı Arap bir anadan dünyaya gelmiştir.
İffet Hanım ve Kocası:Sürekli tartışan bir çifttir.Ufacık bir çocuğu bile avutmaktan aciz insanlardır.
Turan Hanım ve Kocası:Bu çift ise kumar hastasıdırlar.Sürekli evlerine birilerini alıp kumar oynarlar.
Fahri:Yazarın en samimi arkadaşıdır ve de doktordur.
Selime:Hasanbey’in kızıdır daha sonra ise yazarla birlikte evlenmişlerdir.
KİTAP HAKKINDA ŞAHSİ GÖRÜŞLER
Bu kitapta yazarın
yaşam öyküsü kendi kaleminden çıktığı biçimde anlatılmıştır.Kitap çok
akıcı olmakla birlikte Türkiye’nin o dönemde içinde bulunduğu durumu
yansıtmakta ve insanların nasıl bir çıkmaza girdiğini apaçık
belitmektedir.
KİTABIN YAZARI HAKKINDA KISA BİLGİ
M.Şevket Esendal,29
Mart 1883 yılında Çorlu’da doğmuştur.Düzenli bir öğrenim
yapamamıştır;kendi kendine çalışarak hem öğrenimini hem de
Fransızca,Rusça ve Farsça öğrendi.
1900 yılında gümrük
memurluğuna atandı.1906 yılında İttihat v Terakki Derneğine girdi.1907
yılında babası ölünce,ailenin geçim yükünü üstlendi.1908 yılından
sonra,İttihat ve Terakkinin müfettişi olarak birçok yer dolaştı.1920’de
Azerbaycan Cumhuriyeti kurulunca,bu cumhuriyet nezdinde Hükümet
Temsilciliğine atanmış;1924 yılında,Rusların bu cumhuriyeti kaldırması
üzerine İstanbul’a dönmüştür.1924-1925 yıllarında Galatasaray ve
Kabataş liselerinde tarih öğretmenliği yapmıştır.
Tarih ve Coğrafya
öğretmenliği,yazarlık,çizerlik yaparak geçimini sağlamaya çalışan
Esendal,1925 yılında Tahran Elçiliğine atanmıştır.1930 yılında yurda
dönmüş ve Elazığ Milletvekilliğine seçilmiş;1933 yılında,bu görevde
iken Kabil Büyükelçiliğine gönderilmiştir.Esendal,1941 yılında Bilecik
Milletvekili olarak yeniden TBMM’de göreve başlamış ve aynı zamanda da
Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreterliğine getirilmiştir. 1945
yılında parti Sekreterliğinden ayrılmış;1946 yılında yeniden Bilecik
Milletvekili seçilmiştir.16 Mayıs 1952 tarihinde, Ankara’da ölmüştür.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder