DON KİŞOT / CERVANTES |
DON KİŞOT
Avrupa
toplumunda çürümekte olan bir müesseseyi, şövalyeliği, alaylı bir
üslupla hicveden bir kitaptır. Hayal ile realitenin çoğu zaman iç içe
girdiği eserde komik pek çok unsur yer alır. Öyküden romana geçişin ilk
adımı sayılmaktadır.
CERVANTES
1547'de
İspanya'da doğmuştur. Babası doktor olduğundan çok çeşitli yerlerde
yaşamış, düzenli bir eğitim görmemiştir. Kendi kendini yetiştirmiştir.
Önce şiirler yazan Cervantes, daha sonra askerliği meslek edinmiş,
İnebahtı Savaşı'nda Türklerle savaşırken sol elini yitirmiştir. 1575
yılında da Türklere esir düşmüştür. Cezayir'de beş sene esir kaldıktan
sonra serbest bırakılmıştır. Ülkesinde Don Kişot romanını yazınca ün
kazanmıştır. Kraliyette mali işlerle uğraşırken hile yaptığı iddiasıyla
işten atılır. 1616'da vefat eder.
Başlıca eserleri: İbret Alınacak Hikâyeler, Galetea, Yeni Sekiz Komedi ve Sekiz Ara Piyes'tir.
DON KİŞOT
Avrupa
toplumunda çürümekte olan bir müesseseyi, şövalyeliği, alaylı bir
üslupla hicveden bir kitaptır. Hayal ile realitenin çoğu zaman iç içe
girdiği eserde komik pek çok unsur yer alır. Öyküden romana geçişin ilk
adımı sayılmaktadır.
Başlıca Kahramanlar
Don Kişot: Gerçek adı Alonso'dur. Don Kişot'u kendisi
takma ad olarak kullanır. Romanın başkahramanıdır. Zayıf, yaşlıca bir
kişidir. Hayalperest, saf bir kişiliği vardır. Kendisini son
şövalyelerden sanmaktadır.
Sancho Panza: Sıradan bir köylüdür. Don Kişot onu uşak olarak kullanır. Saf, aynı zamanda realist, kurnaz, basit bir adamdır.
Dulcinea del Toboso:
Kendisini şövalye sanan Don Kişot, şövalyelerin bir sevgilisinin olması
gerektiğini düşünür. Sıradan, şişman bir köylü kızı olan Aldonzo'ya
Dulcinea del Toboso takma adını verir. Onu aristokrat bir ailenin güzel
kızı olarak düşünür.
Juana Panza: Sanchönun karışıdır. Basit bir köylü kadınıdır.
Pcro Perez: Köyün papazıdır.
Master Nicholas: Köyün berberidir.
Sanson Carrasco: Salamanca Üniversitesi'nde okuyan bekâr, kaba espriler yapan bir gençtir.
Dük ve Düşes: Don Kişot'un ev sahipleridir. Alaycı, fırsatçı kişilerdir.
ÖZET
Birinci Bölüm
Don
Kişot, İtalya'da Mancha eyaletinde, küçük bir köyde yaşamaktadır.
Sürekli olarak şövalye hikâyeleri okuyan Don Kişot, zamanla dünyayı
şövalye hikâyelerinde olduğu gibi görmeye başlar. Eski çağlardaki
şövalyeliğin canlandırılması gerektiğine inanır. Bir gün, aklını iyice
yitirir, kendisini son seyyar şövalye zanneder. Evindeki eski, paslı
zırhları, kılıçlan kuşanır. Ezilen halkı kurtarmak için çok mükemmel
zannettiği sıska atma binerek yollara düşer. Kendisine bir de
aristokrat bir sevgili bulmalıdır. Yolda rastladığı çirkin bir köylü
kızını çok güzel ve soylu olarak görür ve kendisine sevgili olarak
seçer. Artık tek istediği şey, ona resmi şövalyelik unvanı
verilmesidir. Bunun için de başarılar kazanmak zorundadır.
Yolda
bir hana rastlar. Hanı şato sanmaktadır. Hanın (şatonun) sahibini lord
olarak görür, kendisini şövalye yapmasını ister. Hanın sahibi, onun
zararsız bir deli olduğunu anlar, lordmuş gibi rol yapar. Don Kişot,
resmi olarak şövalye unvanını aldığına inanarak gururla köyüne döner.
Yolda, Sancho ile karşılaşır. Ona büyük bir servet vaat ederek uşağı
olmasını teklif eder. Sonra tacirlerle karşılaşır. Onlara sevgilisi
Dulcinea'nin çok güzel bir kız olduğuna inandırmaya çalışır. Onlar da
Don Kişot'u döverler.
Don
Kişot, bu sefer yolda yel değirmenlerini insanlara kötülük yapan devler
sanır. Onlara saldırınca, yaralanır. Yine aklı başına gelmez. Sancho,
durumu anlatsa da gerçeği görmez. Kafasındaki hayale inanır. Bundan
sonra koyun sürülerini birbirine saldıran iki ordu olarak görür. Zayıf
olanlara yardım etmeye karar verir. Koyunlarına saldırıldığını gören
çoban, Don Kişot'u döver. Bir başka seferde de Don Kişot kaldıkları
bir handaki şarapları kan zannederek şişelere saldırır. Ona gerçekler
gösterildiği zaman kabullenmez. Büyücülerin onlara öyle gösterdiğini,
onları kandırdığını söyler. Gerçeğin acılığına katlanamaz. Başlarından
buna benzer pek çok olay geçtikten sonra, köy papazı ve berberi Don
Kişot'u korumak isterler. Onu bir kafese koyarak evlerine götürürler.
İyileştirmeye çalışırlar.
İkinci Bölüm
Don
Kişot bir müddet sonra yine Sancho ile yola çıkar. Sevgilisi
Dulcinea'yi bulmak istemektedir. Sancho onu kandırarak ilk gördükleri
köylü kızının Dulcinea olduğunu söyler. Yolda pek çok maceradan sonra
Dük ve Düşes'in evine varırLar. Dük ve Düşes, Don Kişot'a oyun oynarlar.
Don Kişot'a şövalye gibi davranırlar, yardıma ihtiyacı olan kişiler
için ondan yardım isterler. Oyun tam bir komediye dönüşür. Dük,
Sancho'ya bir ada verir. Ada, civar köylerden biridir. Köy halkına
Sancho’nun vali olduğunu söylerler. On iki günden sonra, Sancho işi
bırakır. Daha sonra Don Kişot, Sanson Carrasco ile düello yapar.
Kazanan, diğerinin isteğini yerine getirecektir. Sanson kazanır. Don
Kişot'a evine dönmesini ve silah taşımamasını emreder. Don Kişot da her
şeyden elini çeker ve köyünde tabii bir yaşama döner. Fakat
hastalanır. Aklı yerine gelir. Tekrar eski Alonso olmuştur. Sancho'nun
onu tekrar kandırmasına izin vermez, tüm hayallerinden vazgeçmiştir.
Bütün malını fakirlere miras olarak bırakarak ölür.http://www.edebiyatekibi.com/index.php?option=com_content&task=view&id=348&Itemid=29
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder